LASTİKÇİ TERİMLERİ

ARKA TARAF SAVRULMASI Viraj alma sırasında bir aracın arka kısmının ön kısmından önce kayması ve hareketin orijinal doğrultusunda dönme eğilimi göstermesi.

ASTAR VEYA İÇ ASTAR Lastiğin iç kısmında bulunan ve hava içeren ve ince halobutil kauçuk tabakası. İç astar olarak da adlandırılır. Bütün Dunlop binek lastikleri iç astar kullanılarak imal edilmektedir.

AŞIRI ŞİŞİRME Bir lastiğin, fiili yüke karşılık gelen basıncın üzerinde veya araç üreticisinin tavsiye ettiği değerin üzerinde şişirilmesi durumu.

BALANS Sorunsuz bir sürüş için, lastik ve jant düzeneği kütlesinin eşit dağılımı. Balans, lastik veya jantın eşit olmayan ağırlık dağılımını dengelemek üzere tekerleğe ağırlık takılmak suretiyle elde edilir.

BALANSSIZLIK Bir lastiğin kütlesinin dönen aks ve merkez hattı etrafında dengeli dağılmaması ve atlamaya (statik balanssızlık) veya sarsılmaya (dinamik balanssızlık) neden olması durumu.

BIAS LASTİK Bir damaktan diğerine çaprazlamasına giden katların (genellikle kauçuklanmış fabrik kordlar) kullanıldığı bir lastik yapısı tipi. Bir kat, bir yönde çapraz katın üzerine yerleştirilir ve müteakip katlar ise alternatif olarak birbirini çapraz kesecek şekilde aksi yönlerde yerleştirilir. Konvansiyonel lastik olarak isimlendirilmektedir.

BLT Kabartma Siyah Yazı

ÇEMBER DAYANIKLILIĞI Lastiğin kuşak yapısının, merkezkaç kuvvetine direnç göstermek ve boyutsal denge sağlamak için dayanma gücü.

DAMAK Lastiği tekerlek jantı üzerinde tutmak üzere, katları birbirine kenetleyen ve jant yuvasına uygun olarak gerilebilen çelik tel çemberi.

DAMAK YUVASI Lastik damağının janta bitişik durduğu, tekerlek jantının iç çıkıntılı kısmı.

DOT Lastik yanaklarındaki A.B.D. Ulaştırma Bakanlığı (DOT) kodu

DSST Dunlop Self-Supporting Technology (Dunlop Kendinden Destekli Teknoloji). Lastik havasının inmesinden sonra belirli bir mesafe daha sürüşe imkan veren gelişmiş bir lastik tasarımı. Bir Hava Basıncı İzleme Sistemi’ni gerektirmektedir.

EC Yanakta belirtilen 'E' numarası

EKSİK HAVA BASINCI Bir lastikte yükü destekleyecek kadar yeterli hava basıncı bulunmaması. Bu durum, lastiğin sönük olmasına, mekanik esnemesine ve ısınmasına neden olur.

FUL Tam Yük

GÖVDE Lastiğin yapısını oluşturan ve şeklini veren katlardan oluşan lastik gövdesi. Karkas olarak da bilinmektedir.

HFS Tam yükte yüksek hızda kullanım

HIZ ENDEKSİ Lastiğin yüksek hız dayanıklılığını belirtmek için kullanılan harf. Bkz. ECE 30 Avrupa İç Mekan Tekerlek Testi Standartları

HSN Normal yükte yüksek hızda kullanım

İÇ LASTİKSİZ Hava sızıntısını önlemek ve iç lastik ihtiyacını ortadan kaldırmak için gövde içine kauçuk iç astarın yerleştirilmesiyle oluşturulan lastik yapısı.

JANT Bir tekerleğin kanal, yuvalar ve flanjını barındıran ve lastiğin takıldığı kısmı.

JANT ÇAPI Bir lastiği destekleyen jant damak yuvalarının çapı, binek araçlar için normal olarak inç cinsinden tamsayılar olarak belirtilmektedir.

JANT GENİŞLİĞİ Jant flanjları arasındaki mesafe.

KAMBER Lastiğin merkez hattı ile önden görüldüğü şekliyle dikey bir çizgi arasındaki açı.

KAMBER KUVVETİ Lastik kamberinin ürettiği viraj alma kuvveti.

KASTER Aracın direksiyon aksı ile yandan görüldüğü şekli ile bir dikey çizgi arasındaki açı.

KATLAR Yükü desteklemek ve sapmaya direnç göstermek için ihtiyaç duyulan hava basıncını içeren ve gereken dayanıklılığı sağlayan fabrik kord ve kauçuk tabakalarından oluşan lastik takviye elemanlarıdır.

KAYMA AÇISI Bir lastiğin hedeflendiği doğrultu ile lastik hareketinin fiili doğrultusu arasındaki açı.

KESİT Lastiğin sırt üzerinden geçerek bir damaktan diğer damağa kadar olan dilimi.

KESİT GENİŞLİĞİ Lastiğin en geniş kısmından ölçüldüğü zaman yanakları arasındaki mesafe. Her bir lastik ebadı, jant genişliği üzerinden ölçülmektedir.

KESİT YÜKSEKLİĞİ Yüksüz bir lastikte damak kenarından sırt bölgesinin merkezine olan dikey mesafe.

KİLOMETRE BAŞINA DEVİR Bir kilometre hareket eden bir lastiğin yaptığı devir sayısı.

KUŞAKLAR Ters açılarda döşenip biraraya getirilmiş çelik tellerin sırtın alt kısmında oluşturduğu banttır. Lastiğin çapını belirler, viraj alma, fren ve merkezkaç güçlerinden kaynaklanan deformasyona direnç göstererek sırtı sabitler. Genellikle kauçuk kaplı bu teller, lastik damaklarına bağlı değildir.

LASTİK HAVA BASINCI Lastiğin iç kısmında, lastik kordlarına germe kuvveti uygulayarak aracın yükünü taşımasına imkan sağlayan hava basıncı.

LASTİK İZİ Lastik sırtının zemine temas eden bölgesi. (Bkz. Temas Alanı) Lastik ve tekerlek uyumsuzluğunu önlemek üzere doğru tekerlek seçimine ve vibrasyonun asgariye indirilmesine imkan veren, tekerlekler ve lastikler üzerindeki harmonik işaretler.

LASTİK KARMASI Farklı ebatlar, nominal değerler veya yapılara sahip lastiklerin bir araca takılması. Karma lastik kullanımından kaçınılmalıdır. Ancak bazı yüksek performans araçlarının ön ve arka akslarına farklı ebatlarda lastikler takılabilmektedir. Bkz. Araç Kullanma Kılavuzu

LASTİK MONTAJI Lastiklerin tekerlek jantlarına takılması işlemi.

LASTİK SERİSİ Lastiğin kesit yüksekliği ile kesit genişliği arasındaki ilişkinin kesit genişliğinin yüzdesi cinsinden ifadesi. Kesit yüksekliği, kesit genişliğinin yarısı ise kesit yüksekliğinin kesit genişliğine oranı %50’dir.

LR Düşük yuvarlanma direnci

MEKANİK AYARI En uygun performans için araç üreticisi tarafından belirlenen spesifikasyonları sürdürmek üzere, bir aracın süspansiyonundaki kaster, kamber ve tekerlek açılarının kontrol edilmesi ve ayarlanması

NRM Normal yük

OMUZ Lastik sırtının yanakla birleşen kenarı.

OWL

Beyaz Yanak Yazısı

ÖN TARAF SAVRULMASI Viraj alma sırasında bir aracın ön kısmının arka taraftan önce kayması.

RADIAL Kordların, sırt altında, damaktan damağa dik açı ile giden katlar halinde kullanıldığı lastik yapısı. Bu yapı, sırtın dengelenmesi ve lastik çapını belirlemek için bir kuşak gerektirmektedir.

RF Takviyeli

ROTASYON Lastiklerin sırt ömrünü azamiye çıkartmak ve düzensiz aşınmayı asgariye indirmek için araçtaki konumundan başka bir konuma sistematik olarak yer değiştirilmesi.

RUNOUT Lastiğin balans tutmasına engel olacak şekilde vibrasyona neden olan, yuvarlaklık kaybının ölçüsü.

RWL Kabartma Beyaz Yazı

SAPMA Bir lastiğin yüksüz çapı ile yüklü çapı arasındaki fark.

SERİ Bir lastiğin kesit yüksdekliğinin kesit genişliğine oranına ilişkin bir belirtme işareti. Kesit yüksekliğinin kesit genişliğine oranı %60 olan bir lastik, 60 serisi bir lastiktir.

SIRT Lastiğin zeminle temas etmesi için tasarlanan kısmı. Yüksek çekiş ve düşük aşınma sağlaması için dayanıklı kauçuktan kalıplanmaktadır.

SIRT AŞINMASI Genellikle kilometre cinsinden tanımlanan, lastik sırt ömrüne ilişkin ölçü.

SIRT BÖLGESİ Bir lastik sırtının merkez bölgesi.

SIRT DESENİ Kavramasını artırmak için sırt üzerinde tasarlanan bloklar, kanallar ve kılcal kanalların düzenlenme şekli. Sırt tasarımı olarak da bilinmektedir.

SIRT OYUKLARI Sırt üzerinde bulunan ve suyun temas alanından tahliye edilmesine imkan veren kanallar ve kılcal kanallar.

SL İnce Çizgili Beyaz Yazı

TEKERLEK AÇISI Bir aksa takılı lastiklerin ön ve arka kenarları arasındaki fark. İç tekerlek açısı, arka kenarlara nazaran ön kenarların birbirlerine daha yakın olması ve lastiklerin iç kısma bakması anlamına gelmektedir. Dış tekerlek açısı ise arka kenarlara nazaran ön kenarların birbirlerinden daha uzak olması ve lastiklerin dış kısma bakması anlamına gelmektedir.

TEKERLEK MEKANİK DÜZEN AYARI Bkz. Mekanik düzen ayarı.

TEMAS ALANI Lastik sırtının zemine temas eden bölgesi. (Bkz. Temas alanı.)

TL İç lastiksiz lastik

TOPLAM ÇAP Bir taraftaki sırt bölgesinden karşı taraftaki sırt bölgesine kadar ölçüldüğünde yüksüz, şişik bir lastiğin çapı. Serbest yarıçap, toplam çapın yarısına eşittir. Dış çap olarak da isimlendirilmektedir.

TT İç Lastikli Lastik

VİRAJ ALMA KUVVETİ Merkezkaç kuvvetine karşı koyacak şekilde viraj alma sırasında bir lastiğin ürettiği yanal sürtünme kuvveti.

YANAK Lastiğin damak ile sırt arasında kalan kısmı.

YÖNLÜ DENGE Bir lastiğin, yol konturlarını izlemek yerine direksiyon yönünde yuvarlanma eğilimi